Makaleler


Sık idrara gitme, idrara başlamada güçlük, azar azar idrar yapma, tam boşaltamama hissi, damlama, ani sıkışma hissi ve bu hisle beraber bazen idrar kaçırma, genital bölgede ağrı ve huzursuzluk hissi gibi semptomlar yaratan kişiyi toplum ve sosyal yaşamdan uzaklaştırabilecek bir rahatsızlık dır. Bu semptomlar erkeklerde prostat hastalığı bayanlarda idrar yolları iltihaplarıyla karıştırılabilir.

Mesanenin kabaca çalışma prensibi 350-400 cc kadar idrar depoladık tan sonra beyne dolduğuna dair sinyal gönderir ve kişi tuvalete giderek beyinden gelen emir doğrultusunda idrarını yapar.

Hiperaktif mesaneli kişilerde ise idrar torbası 50-100 cc idrar varken beyne çok doldum sinyali gönderir kişi sürekli tuvalet aramak zorunda kalır mesane boşken dahi mesane sinirleri dolu sinyali göndererek kişiyi huzursuz eder ve bazen de beyinden işeme komutu gelmeden kasılarak idrar kaçırmaya sebebiyet verebilir.

Kabaca idrar torbasının sinir siteminin aşırı çalıştığı bir durumdur.

Çağımızda giderek artan sinir sitemlerimizi çok yoran fiziki ve duygusal stresler nedeniyle bu hastalığın görülme oranları da giderek artmadadır. Çocuklarda görülen sınav stresi, arkadaş paylaşımları iş yaşamı ve sosyal medya kaynaklı streslerde görülme sıklığını artırmak dadır.

Ayrıca sinir sitemlerini uyaran soğuk hava (bu hastalar yazın kendilerini iyi hissederken kışın şikayetleri agreve olur), kafeinli içecekler (çay, kahve, kola), gazlı içecekler, acı biber, sigaradaki nikotin, idrar yolları iltihapları gibi faktörlerde bu hastaların şikayetlerini arttırır.

Suyu az içen hastalarda idrar torbasında oluşan kristallerde sinir sistemini tahrip ederek bu şikayetlere sebep olabilir.

Tedavide hastalığı tetikleyen faktörlerden uzak durmak, özellikle stresle başa çıkabilmek (günümüz şartların da zor olabilmekle birlik de) ve içilen su miktarını dengeli bir şekilde arttırmak semptomlar da önemli bir düzelme sağlamaktadır.



İnmemiş testis terimi, skrotumda ya da halk arasındaki deyimiyle torbada, testislerden biri ya da her ikisinin de yokluğunu ifade etmektedir. Erkek genital sisteminin en sık doğumsal anomalisidir. 

Testisler doğum öncesi anne karnında böbreklere yakın bir seviyededirler. Anne karnındaki gelişim sırasında yavaş yavaş aşağıya doğru inmeye başlarlar ve kasık (inguinal) kanalından geçip doğuma yakın dönemde skrotuma inmeleri gerekir. Bu iniş aşamasında bir problem olması durumunda ise testisler iniş yolunun herhangi bir seviyesinde kalabilirinmemiş testis adını verdiğimiz sorun ortaya çıkabilir ya da farklı bir yola sapabilir(ektopik testis) veya hiç olmayabilirler(agenetik ya da atrofik testis). 

Skrotumun ısısı, vücut ısısından 1,5-2 derece daha serin bir ortamdır. Bu serin ortam sağlıklı sperm üretimi için gereklidir. İnmemiş testis durumunda ise vücut ısısında kalan spermler bozulur ve sağlık sperm üretimi gerçekleşemez. Bu da ileride çocuk sahibi olmayı engelleyebilecek bir durumdur. Sorun sadece çocuk sahibi olamama olasılığı da değildir üstelik. Aynı zamanda inmemiş testis sebebi ile gelişme çağında ya da sonrasında tümör gelişme riski normale oranla oldukça yüksektir. Bu nedenle inmemiş testis tanısının konulması ve erken dönemde tedavi edilmesi son derece önemlidir. 

İnmemiş testis teşhisinin konulması ve erken teşhis ise aslında çok kolay. İnmemiş testis tanısı, yeni doğanlarda doğumdan hemen sonra doktorun ilk muayenesi veya sonraki kontrol muayeneleri sırasında konulabilir. Mutlaka fark edilecektir, yeter ki siz bu kontrolleri zamanında yaptırıyor olun. Anne ve babaların da özellikle banyo sırasında çocuğun testislerini kendilerinin kontrol etmeleri gayet mümkündür. Bu anlamda bilinçli olmak çok önemli… En ufak bir şüpheye sahip olursanız, çocuğunuzu üroloji muayenesine götürmeniz gerekmektedir. 

Teşhis süreci ise oldukça basit bir şekilde gerçekleşiyor. Üroloji muayenesi ve ultrasonografi tetkiki ile teşhis kolaylıkla konulabilmektedir.
İnmemiş testisin tedavisi için 1 yaşına kadar beklenebilir. Bazen özellikle prematür veya düşük doğum ağırlıklı bebeklerde testisin skrotuma inmesi bir seneyi bulabilir. Bu yüzden de bebeğinizin 1 yaşına kadar beklemeniz daha doğru bir hareket olabilir.  

1 yaşından sonra ise mutlaka tedaviye çok geç kalınmadan başlanılmalıdır. Hormon tedavisi ya da cerrahi uygulama ile testisler skrotuma indirilmelidir. Bu tedaviler ne kadar erken yaşta yapılırsa ileride olabilecek problemlerin o denli önüne geçilmiş olur. Yaş ilerledikçe özellikle de ergenlik çağına girildiğinde, eğer inmemiş testis tanı konulursa testisin fertiliteye olan katkısı çok düşük olduğundan ve tümör oluşma riski ortaya çıktığından testisin alınması gerekebilir. Bu da istenmeyen bir durum olacaktır. Dolayısıyla erken yaşlarda teşhis edilmesi ve tedavi sürecinin başlatılması çok önemlidir. Bu sayede olası riskler ortadan kaldırılacak, henüz tedavi kolayken inmemiş testis sorunu çözülecektir.  

İnmemiş testis konusunda pek çok farklı soru akıllara geliyor ve özellikle anne babaların bu konuda ciddi tereddütleri olabiliyor. Bu sebeple merak edilenleri cevaplayarak devam edelim. Siz de aklınızı kurcalayan sorulara burada cevap bulabilirsiniz. Daha fazlası için ise uzman bir hekim ile görüşmeniz gerekecektir. 

İnmemiş Testis ile İlgili Merak Edilenler 

  1. Doğumda yerinde olan testisler sonradan yukarı çıkar mı?

Aslında bu soru ile anne babalar bu riskin çocuklarımızın hangi yaşına kadar sürdüğünü öğrenmek istiyorlar. Cevaba gelecek olursak, bazı çocuklarda testisler bebeklikte yerinde olsa da, ilkokul yılları ile birlikte yani çocuk büyüdükçe, testisleri karın bölgesine birleştiren bağın yeterince büyüyememesi sonucu testisler yukarıda kalabilir. Bu sebeple de ilkokul yıllarında da çocuğumuzda bu kontrolü yapmalıyız. 

  1. İnmemiş testis sorunu, ileriki yaşlarda ne gibi sorunlar ortaya çıkarabilir?

İnmemiş testisler, ileriki yaşlarda kısırlık ve kanser gibi kesinlikle istenmeyen durumlara yol açabilirler. Bazen ise inmemiş testisin kasık fıtığını beraberinde getirdiği görülür. Dolayısıyla ciddiye alınması gereken bir problemdir. 

  1. Ne zaman tedavi edilmelidir?

Yeni doğanlarda fark edilen inmemiş testis durumunda, ilk 3 – 6 aylık süreç boyunca beklenir. Çünkü ilk 3 – 6 ayda bebeklerin büyük bir kısmında testis normal yerini alır. 6.aydan sonra ise eğer testis hala yukarıdaysa, tedaviye geçilir. Ameliyatın mümkün olan en kısa zamanda yapılması önerilir. Bu sebeple de bebek 1 yaşını geçmeden yapılması daha uygun olur. Eğer çocuğunuz daha büyükse, muayene ve teşhisin ardından doktorunuz uygun zamanda uygun tedavi konusunda sizi yönlendirecektir.  

  1. RetraktilTestis Nedir? 

Rektraktil testis, inmemiş testis olarak tanımlanan rahatsızlığın farklı bir çeşididir. Bazı çocuklarda, retraktil testis olarak adlandırılan şu özel durum görülür; testisler bazen skrotuma inerken, bazen de yukarı kaçar. Eğer günün büyük bölümünde testis skrotum dışında kalıyorsa, bu durumu da inmemiş testis olarak kabul ederek tedavi etmek gerekir. Bu yüzden bu durumu tespit ederken de tedavinin gerekli olup olmadığını değerlendirirken de ailenin yakın takibi ve kontrolü çok önemlidir. Bu sayede tam da zamanında fark edilebilir ve çocuğumuzun ilerleyen yaşlarında risk altında olmasının önüne geçilir. 




OP.DR. RUHİ GÜNGÖR





OP.DR. RUHİ GÜNGÖR